In sommige culturen wordt de verjaardag niet of nauwelijks gevierd, terwijl op andere plaatsen in de wereld flink wordt uitgepakt voor familie, vrienden en buurtgenoten. Wij verzamelden voor u verjaardagstradities vanuit de hele wereld. Hoe viert men een verjaardag in…..
..Egypte?
Sughando: “De kinderfeestjes zijn echte eetpartijen. Er worden geen spelletjes of zo gedaan, maar er zijn wel wat optredens van lokale goochelaars en poppenkastspelers. De nadruk blijft toch altijd liggen bij het vele eten. Zo’n feestje duurt een hele dag en alle ouders blijven er dan ook bij om te eten. De cadeautjes worden door de jarige aangenomen, maar niet opengemaakt. Dat doet de jarige pas als hij weer thuis is.”
…Saudi Arabië?
Saudi’s die ouder zijn dan 50 jaar weten over het algemeen alleen in welk jaar ze zijn geboren, maar niet wat hun precieze geboortedag is. De zoon van een belangrijk stamhoofd moest toen hij in de VS studeerde zijn geboortedatum weten. Zijn vader liet hem weten: ‘Je bent geboren in 1354, de dag dat onze zwarte kameel doodging aan een huidziekte’.
In paspoorten is een precieze geboortedatum verplicht. Het Saudeese paspoortbureau heeft dit probleem een aantal jaar geleden opgelost door iedereen die niet precies wist wat zijn geboortedatum was dezelfde geboortedag te geven. De meeste Saudi’s die ouder zijn dan 50 zijn daarom officieel ‘jarig’ op de eerste dag van de zevende maand. Sindsdien is men begonnen met het aanleggen van een nationale geboortedatabase.
(gelezen in een column van Abdul Aziz Al Thukair in de Riyadh Daily van 22 oktober 1996)
..Suriname?
In Suriname is een verjaardag de aanleiding om een groot feest te houden, zeker voor mensen die al een jaartje ouder zijn. In principe worden gasten van tevoren uitgenodigd, maar omdat zo’n feest altijd buiten wordt gevierd en er meestal veel lawaai wordt gemaakt, feest binnen de kortste keren de halve buurt mee. De aanwezigheid van (live) muziek en de versterker op tien zorgt er dan ook voor dat een verjaardagsfeest in Suriname niet makkelijk over het hoofd wordt gezien.
Natuurlijk ontbreekt ook de familie niet, van piepjong tot hoogbejaard. Bedrijven die stoelen en zeilen (in het regenseizoen) verhuren doen in Suriname goede zaken. Kenmerkend van een Surinaams verjaardagsfeest is niet alleen de enorme hoeveelheid gasten, maar ook de gigantische berg eten (pom bij de Creolen, souto bij de Javanen en roti bij de Hindoestanen) en drinken (rum-cola en parbo-bier voor de volwassenen, Fernandez fris voor de kinderen).
Alles wordt door de jarige betaald. Het hoogtepunt van een verjaardagsfeest is het arriveren van de partybus of -bussen. Deze zijn speciaal ingericht om het feest al rondtoerend voort te zetten. Eten, drinken en muziek is ook nu weer in ruime mate aanwezig. De bus(sen) vol familie en genodigden rijden urenlang luid toeterend rond. Soms wordt gestopt om mensen op te pikken. Pas in de kleine uurtjes keert met weer terug op de plaats waar het feest was begonnen.
Surinaamse indianenstammen spreiden de viering van verjaardagen vaak over meerdere dagen. Sommige feesten duren wel een week! Hierbij vloeit de casiri (cassavebier met speekselenzymen) rijkelijk en worden er pannen vol ‘heet water’ (een soort vissoep) geserveerd.
..Portugal?
In Portugal wordt niemand uitgenodigd. De gasten verschijnen vanzelf op het verjaardagsfeest. Net als in Nederland krijgen de gasten koffie/thee of fris met taart. De jarige op zijn beurt krijgt cadeaus van de gasten. Het is niet gebruikelijk verlanglijsten te maken, de jarige heeft geen idee wat hij gaat krijgen. Iedereen blijft eten of men gaat gezamenlijk (op kosten van de jarige) naar een restaurant. Een voorstel om bij te dragen in de kosten wordt als belediging opgevat. Mensen die niet tot de ‘vaste kern’ rond de jarige horen, namen zelf eten mee. Dit varieert van kleine hapjes tot volledige pannen vol soep (bijvoorbeeld caldo verde, een soort koolsoep) of andere kost (zoals bacalhau, stokvis)
..Turkije?
In Turkije worden geen kinderfeestjes gevierd zoals dat hier in Nederland gebeurt. Verjaardagen zijn daar niet zo belangrijk. Moeders komen op de verjaardag van een kind met hun kinderen bij de jarige op bezoek. De kinderen spelen samen, de moeders dansen en eten.
..de rest van de wereld
- In Schotland bakt men verrassingen mee in de verjaardagstaart.
- In China eten kinderen lange noodles om het lange leven van hun grootouders te vieren.
- In het Australische plaatsje Freemantle is een elfenwinkel waar iedereen elfenkleren draagt. Hier kunnen kleine kinderen hun verjaardag vieren.
- Vroeger wachtten familieleden jarige Belgische kinderen op met een speld in hun hand. De bedoeling was om de jarige hiermee te prikken om de boze geesten weg te jagen.
- Ook in Ierland was een verjaardag vroeger niet pijnloos. Hier kregen jarigen verjaardagsklappen (evenveel klappen als de leeftijd die werd bereikt). Ook dit pak slaag was bedoeld om geesten te verjagen. Nu nog is het voor middelbare schoolkinderen een risicovolle dag. Vrienden wachten hen op en proberen een stinkend mengsel over het hoofd van de jarige te gooien.
- Russische kinderen worden aan hun oren getrokken (evenveel keer als de leeftijd die ze bereiken). De bedoeling is dat ze daarvan groeien. Op een Russisch kinderfeestje blijven ook de ouders van de gasten erbij. Iedereen houdt een toespraak.
- In India is het vieren van verjaardagen alleen weggelegd voor de mensen met geld. Cadeautjes worden op een speciale tafel gelegd en pas geopend als de gasten weg zijn. Maar meestal worden verjaardagen niet echt gevierd. Indiase immigranten in westerse landen maken over het algemeen gebruik van de lokale gewoonten. Bij bijna alle Indiase feesten hoort als vanzelfsprekend een ruime sortering aan festival voedsel zoals geroosterde Tandoori kip, speciaal gevulde jepati (ook roti) e.d.
- Ook in Kroatië hoort men met het uitpakken van cadeautjes te wachten tot de visite weg is.
- In Thailand worden individuele verjaardagen niet of nauwelijks gevierd. Cadeautjes (bloemen en wierook) zijn er alleen voor de goden in de tempel. Ook bedelmonniken kunnen rekenen op extra eten als iemand jarig is.
..Latijns Amerika en Antillen
In Latijns Amerika is het hoogtepunt van een kinderfeest het geblinddoekt stukslaan van de piñata (een pop of beest met snoepjes erin, opgehangen aan een tak van een boom of aan het plafond). Desiree van Alles Kids vertelt u hoe u zelf een piñata maakt:
Benodigdheden:
- ballonnen van papier-maché
- kartonnen kokers/dozen etc. (ligt aan wat je maakt)
- schaar
- prijzen, snoep en kleine cadeautjes
- gekleurd papier
- lijm
- waterverf
- penseel
Werkwijze:
Blaas een grote ballon op, bestrijk hem met papier mache en laat hem drogen. Snij er voorzichtig een gat in, stop er kleine cadeautjes of snoepjes in en plak hem weer dicht. Laat de kinderen er aan het eind van het feest (geblinddoekt) met een stok tegenaan slaan tot alles eruit valt.
U kunt ook een klepje maken van de opening. Hieraan plakt u net zoveel gekleurde linten als er kinderen op het feestje zijn. Klepje weer een beetje dicht plakken met weinig plakband (het moet als het ware ‘op scherp’ staan). Aan het eind van het feest krijgt ieder kind een lint in handen. Draai harde muziek, zing of tel af. Allemaal tegelijk trekken aan de linten en het regent snoep en cadeautjes.
Tips:
- Leg een groot zeil of kleed onder de Piñata
- Vul de piñata niet alleen met snoep maar ook met confetti en manna!
- Stop voor elk kind een eigen zakje met verrassing/snoep in de piñata zodat je geen ruzie krijgt over de verdeling!
Naast de piñata is in Peru ook de ‘American Shower’ populair. De American Shower is een dichte paraplu die is gevuld met kleine pakjes en snoep. De jarige moet deze boven zijn hoofd openen.
…Ambon/Molukken
Rodri: “Op Ambon/Molukken is een verjaardag synoniem aan een groot eetfestijn thuis met alle familie. Verjaardagen worden zoveel mogelijk in het weekend gevierd. De mensen zijn namelijk zaterdag meestal vrij, dus vrijdag is een goede dag voor het feest.
De verjaardag is typisch een mannen/vrouwenfeest, de groepen gescheiden. Mannen drinken bier, vrouwen bereiden en serveren meestal het eten. Er wordt veel gelachen en is veel spontane muziek. Vooral ‘smartlappen’ zijn populair.
Het eten (zoals rijst op pisangbladeren, hapjes) is zeer belangrijk en wordt geserveerd door de zussen (en soms broers) van de jarige. Vrouwen drinken meestal thee, als ze alcohol drinken is het een soort traditionele wijn. Alle leeftijden zijn vertegenwoordigd en het feest vindt bijna altijd buiten plaats. Aan cadeaus wordt niet gedaan, en gebak kent men niet echt. Heel veel mensen nemen eten mee (de specialiteit van het gezin). Er is altijd voldoende, te veel zelfs. In het uitzonderlijke geval dat iets helemaal op is, wordt er ter plekke meer gemaakt.”