Hier verzamelen we de praktijkervaringen met Sint Maarten van VanHarte-bezoekers. Leuk om inspiratie op te doen voor uw eigen Sint Maartenviering.
Sint-Maarten in Vlaanderen
Filip: “In Vlaanderen is het op de meeste plaatsen Sinterklaas die (op 6 december) met geschenken naar de kinderen komt. Doch op een paar plaatsen wordt deze taak vervuld door Sint-Maarten op 11 november. Het betreft de Westhoek (een klein gedeelte van de provincie West-Vlaanderen, in het uiterste westen meer bepaald), de streek rond Aalst in de provincie Oost-Vlaanderen en enkele gemeentes waar Sint-Martinus de patroonheilige van de parochie is. Op deze plaatsen komt Sinterklaas niet.
Waar ik nu woon bijvoorbeeld, in Jonkershove (in de Westhoek), houdt Sint-Maarten een optocht ‘s avonds op 10 november door de gemeente. In de dagen ervoor komt hij aan huis en in de nacht van 10 op 11 november brengt hij geschenken voor de kinderen. Hij vervult dus volledig de “functie” van Sinterklaas, zoals ook in uw website wordt verteld.
Op veel plaatsen waar Sinterklaas komt, bestaat er echter ook een Sint-Maartenfeest, de zogenaamde Sintemaartensavond (10 november). In de gemeente waarvan ik afkomstig ben, Sint-Eloois-Winkel in het centrum van de provincie West-Vlaanderen, wordt er op die avond een grote stoet gehouden waar de kinderen bij alle huizen snoep inzamelen. Op het einde van de stoet wordt alles samengelegd en terug verdeeld, zodat elkeen evenveel krijgt. Op dit feest wordt er inderdaad ook een biet uitgehold, een gezicht uit de wand gesneden en een kaars in geplaatst die zo als lampion dienst doet.
Het apart rondgaan in kleine groepjes om lekkers te verkrijgen, gebeurt bij ons meestal op Driekoningen. De kinderen gaan dan inderdaad, verkleed als koningen, rond van huis naar huis, liederen zingend en uitgerust met een ster die kan draaien. Het verkiezen van een koning aan de hand van een boon in wafels of pannekoeken, gebeurt bij ons echter eerder op vastenavond (de avond voor Aswoensdag). De gelukkige vinder van de boon is dan die avond de “baas”.
Bemerking: de informatie die ik geef zou eventueel niet voor gans Vlaanderen geldig kunnen zijn, maar in het algemeen denk ik wel dat dit de situatie redelijk goed weergeeft.
PS: ik wil nog een opmerking maken over uw vergelijking met Halloween. Uiterlijk mag er dan misschien wel enige gelijkenis zijn, maar daar houdt het dan ook op. Sint-Maarten immers is een echte traditie; Halloween is een vanuit het buitenland opgelegde en nieuwe volksvermakerij, het is geen feest. Dit geldt tenminste toch voor onze streek.”