Bij VanHarte dragen wij research hoog in het vaandel. Ook voor Sinterklaas zijn wij weer druk bezig geweest. Tijdens onze zoektocht kwamen wij een interessante organisatie tegen. Het Sint Nicolaasgenootschap Nederland. Een organisatie die de tradities en het feest van de Goedheiligman duidelijk een warm hart toedraagt. En een Sint & Piet-cursus aanbiedt. Genoeg aanleiding voor uw redacteur om eens contact op te nemen met Bert Jansen, de voorzitter van het SNG Nederland.
Wanneer en hoe is het SNG ontstaan?
“Het SNG is ontstaan medio jaren tachtig in België in Sint Niklaas, waar Sint Niklaas (onze Sint Nicolaas) de patroonheilige van de stad is. De voorzitter – de heer Lieven Dehandschutter- was destijds op vakantie in Nederland en kwam de plaats Sint Nicolaasga tegen. Hij was onmiddellijk geïntrigeerd door de mogelijk cultuurhistorische verbintenis tussen beide plaatsen.
Ook al was die link niet zo sterk, toch ontstond bij hem het idee om de activiteiten naar Nederland uit te breiden. Tegelijkertijd werden er vanuit Nederland ook contacten gelegd. Een groep waar ik destijds deel van uitmaakte was geïnteresseerd in de Sint en Piet-cursus. In 1992 verzorgen de Belgen de cursus in Nederland en een groep van 25 mensen nam deel. Uiteindelijk werd in 1993 de Nederlandse ‘dependance’ van het SNG opgericht.”
Leuk hoe dat kan lopen. Hoe zit het op dit moment met de België-Nederland samenwerking?
“Nederland draaide van begin af aan onder de vleugels van het Belgische bestuur. Wij deelden activiteiten, informatie en kennis. In de loop van tijd bleek dat het organisatorisch praktischer zou zijn voor alle betrokkenen om zelfstandig te gaan opereren. Vanaf 1 januari 2000 is dat dus ook het geval. Dit wil niet zeggen dat er geen samenwerking meer is. Integendeel, SNG Vlaanderen en SNG Nederland geven samen vier keer per jaar ons tijdschrift uit: “Tijdingen van het Sint Nicolaasgenootschap.”
Kunt u iets vertellen over uw ledenbestand?
“Wij hebben ongeveer 200 leden, verspreid over Nederland. Onze leden hebben verschillende redenen om lid te zijn. Ik schat dat ongeveer de helft Sint of Piet is, oftewel praktiserende leden. De overige leden zijn verzamelaar of eenvoudigweg sympathisant. Veel van onze leden zijn werkzaam in het onderwijs of zijn lid van een personeelsvereniging.”
Hoe zit het nu precies met die Sint en Piet cursus?
“Die organiseren wij eens per twee jaar. De eerstvolgende wordt georganiseerd op zaterdag 27 en zondag 28 oktober 2001. Wij hebben dan ruimte voor maximaal 30 mensen die zich serieus willen voorbereiden op hun Sint- of Pietschap. Ook Sinten en Pieten met ervaring nemen deel. De cursus is primair bestemd voor leden van ons genootschap. Het programma ziet er als volgt uit:
- 1. Historische achtergronden van de Sint Wie is Sint Nicolaas, waar komt hij vandaan etc.
- Sint en het Kind De pedagogische insteek. Waarom reageren kinderen op een bepaalde manier en hoe ga je daarmee om als Sint of Piet?
- De Zwarte Piet Een stukje achtergrond en geschiedenis. Richtlijnen voor kostumering en schmink. En natuurlijk het leren van de liederen.
- Het echte werk We beginnen met het theoretische gedeelte op het gebied van kostumering en schmink. Daarna gaat een ieder aan de slag. Alle deelnemers hebben hun eigen kostuums meegenomen. Als iedereen klaar is volgen de rollenspelen. De cursusbegeleiders spelen kinderen die soms wel heel lastig gedrag vertonen. Een soort generale repetitie voordat het echte optreden plaatsvindt dus.”
Hebt u nog wat tips voor onze lezers die het Sint- of Pietschap ambiëren?
“Ja hoor. Allereerst is het essentieel de geloofwaardigheid in stand te houden. Uit respect voor de traditie, jezelf en je publiek. Uit mijn ervaring weet ik dat het heel belangrijk is om je totaal in te leven in je rol. Je moet echt Sinterklaas of Zwarte Piet worden. De kinderen zullen dit absoluut aanvoelen en de kwaliteit van het optreden stijgt hiermee enorm.
Ook letten kinderen heel erg op details. Als de ene Piet wel een veer heeft op zijn baret en de andere niet, zal er een opmerking van een kind komen. Let in een gezelschap dus op consequente kleding. Verder staat de uiterlijke verzorging bovenaan. Kostuums moeten schoon, kreukloos en heel zijn. De schmink moet de nodige aandacht krijgen.
Tip voor Pieten: er bestaat een donkerbruine schmink die vriendelijker oogt dan echt pikzwart. Die gebruik ik zelf ook altijd. Zorg als Piet ook dat je geen clown wordt. Wel fleurig, dus werk met twee sprekende en contrasterende kleuren. Zoals bijvoorbeeld geel en donkerblauw.”
Hoe kunnen mensen meer informatie krijgen over de cursus en uw organisatie?
“Ik nodig ze bij deze graag uit onze website te bezoeken. Daar staat heel veel op over het lidmaatschap en al onze activiteiten. Ook vinden ze daar telefoonnummers van bestuursleden voor mensen die aanvullende informatie nodig hebben.”
VanHarte bedankt het SNG Nederland en voorzitter Bert Jansen hartelijk voor deze bijdrage.